پروتئین و اسیدهای آمینه

واحدهای ساختمانی پروتئین هر یک دارای قدرت خاصی بوده و برحسب نیاز بدن مورد مصرف قرار می‌گیرند.

پروتئین برای ساخت و بازسازی عضلات، گلبول‌های قرمز، مو و دیگر بافت‌های بدن و برای ساخت هورمون یک ماده اساسی و ضروری است.

وقتی کربوهیدرات به طور کافی در دسترس نباشد می‌توان به جای آن از پروتئین استفاده کرد. حدود 15% انرژی مورد نیاز روزانه باید از غذاهای پرپروتئین مثل ماهی، مرغ و تخم‌مرغ تأمین شود. بسیاری از ورزشکاران مقدار زیادی گوشت گاو، تخم‌مرغ، جوجه یا پروتئین دیگر مصرف می‌کنند با این تصور که پروتئین عضله‌سازی می‌کنند با این وجود پروتئین اضافی بر حجم نمی‌افزاید بلکه تمرینات درست و فشرده است که حجم عضلات را زیاد می‌کند نسبت نیاز روزانه بدن افراد از درصد پروتئین با یکدیگر متفاوت است. معمولاً مصرف پروتئین براساس هر کیلوگرم وزن افراد معمولی 1 تا 2/1 گرم می‌باشد و در ورزشکاران 5/1 تا 2/2 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن پیشنهاد شده است. پروتئین‌ها از ترکیباتی آلی به نام اسیدهای آمینه تشکیل شده‌اند. که این اسیدهای آمینه را به دو گروه تقسیم می‌کنند:1- اسیدهای آمینه ضروری2- اسیدهای آمینه غیرضروری.اسیدهای آمینه ضروری:اصطلاح اسیدهای آمینه ضروری بدین دلیل گفته می‌شوند که بدن انسان قادر به ساخت آنها نیست و حتماً باید از طریق مواد غذایی به بدن برسند. این اسیدهای آمینه عبارتند از: آرژنین- لیزین- تره اونین- متیونین – والین – فنیل آلانین لوسین – تریپتوفان – ایزولوسین- هیستیدین.اسیدهای آمینه غیرضروری:این اسیدهای آمینه عبارتند از: گلیسین- آلانین- سرین- سیستئین- آسپارتیک اسید- پرولئین – سیستئین – هیدروکسی پرولئین.اگرچه تمام اسیدهای آمینه برای بدن و رشد عضلات لازم هستند. ولی بعضی از آنان در مقایسه با بقیه از اهمیت خاصی برخوردارند.برای مثال اسیدهای آمینه ارژنین و گلیسین در تحریک ترشح هورمون رشد خود بدن تأثیر دارند. از طرف دیگر گلیسین در کنترل افسردگی حائز اهمیت است. اسید گلوتامیک فراوان‌ترین اسید آمینه موجود در عضلات است که نقش مهمی در تولید انرژی دارد و برای این کار خود به ویتامین B6 و B3 نیازمند است. پس به طور خلاصه: آرژنین 1- آزاد کردن هورمون رشد از مغز 2- تحریک رشد عضله گلیسین: 1- آزاد کردن هورمون رشد از مغز 2- کمک به ساخت کراتین 3- کنترل افسردگی 4- جلوگیری از تشکیل اسید لاکتیک و دیرخسته‌شدن ورزشکار.هیستیدین: 1- تحریک رشد نوزادان و شیرخواران 2- جلوگیری از دردهای مفصلی.اسید گلوتامیک: 1- تقویت حافظه و تمرکز حواس 2- عضله‌سازی 3- تولید انرژی در عضلهسرین: 1- بالابردن قند خون 2- تولید انرژی در عضلهآلانین: 1- کمک به تنظیم قند خون 2- جلوگیری از تحلیل عضلات.سیستین: 1- کاهش درد ناشی از التهاب 2- به تأخیر انداختن پیری 3- کاهش التهاب ناشی از آسیب 4- آنتی‌اکسیدان بافت‌های بدن.لیزین: 1- جلوگیزی از آب شدن عضلات 2- کمک به ساخت کارنی‌تین‌ البته به کمک ویتامین C 3- بالابردن توان فرد در ورزش‌های استقامتی.لوسین و ایزولوسین: 1- ضروری برای رشد و نمو عضلات بدن 2- دارای خاصیت آنابولیکی و بالابردن کارایی ورزشی.تمرینات بدنی و فعالیت‌های شدید باعث تحلیل پروتئین‌های بافت عضلانی می‌شود و این کمبود پروتئین در واقع زمینه را برای مصرف پروتئین درخواستی ایجاد می‌کند و مصرف پروتئین مورد نیاز بعد از تمرین باعث افزایش حجم عضلات می‌گردد.پروتئین به عنوان منبع سازنده مواد برای ماهیچه‌های بزرگ و قسمت‌های ترکیب‌دهنده ماهیچه‌هاست و این گروه غذایی عاملی برای ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده حاصل از تمرین و عامل تحریک‌کننده فاکتورهای رشد بدن و کاهش‌دهنده چربی‌های اضافه بدن می‌باشد و این همان علتی است که باعث می‌شود و شده تا ورزشکاران از این گروه غذایی استفاده بیشتری ببرند.