این ویتامین خاص رشد و بینایی است. ویتامین A در اثر حرارت از بین نمیرود.
منابع طبیعی ویتامین A:
به طور مطلق میتوان اثرات ویتامین A را در چهار قسمت طبقهبندی کرد.
1- رشد و نمو خصوصاً شکلگیری اسکلت
2- ترمیم زخمها
3- کارآیی سیستم بینایی
4- کارآیی غدد درونی بدن و تولید هورمون
موارد مصرف ویتامین A
مصرف
مداوم سبزیجات تازه نه تنها بهترین منبع برای ویتامین A محسوب میشود بلکه
باعث بهبود عملکرد سیستم گوارش بوده و مصرف آنها حداقل دو بار در هفته
توصیه میشود.
اما موارد مصرف ویتامین A در دو بخش بررسی میشود:
الف- در افراد زیر 22 سال
در
این سنین با توجه به رشد بدن، سن پایین و عدم توانایی بدن در پاسخگویی به
شکهای غذایی، کمبود این ویتامین باعث عوارض شدیدی همچون شب کوری، خشکی
پوست، تأخیر در رشد، راشیتیسم، تأخیر در رشد دندان نوزادان، بیماری غدد،
پوسیدگی دندان و بروز دیر هنگام علائم بلوغ به علت تولید کم هورمونها
میشود که در همة این عوارض با مصرف منابع طبیعی ویتامین A و در مواردی نیز
همچون کمبود مفرط ویتامین A از منابع دارویی ویتامین A استفاده میشود.
در
مورد خشکی پوست و ترک خوردگی آن پماد ویتامین A+D و نیز پماد ویتامین A که
در داروخانههای با قیمت مناسب یافت میشود توصیه میشود.
ب- در افراد بالای 23 سال
در
بزرگسالان اصولا ما نیاز به این ویتامین را به صورت دارو و یا مکمل جز در
موارد کمبود مفرط احساس نمیکنیم و در بیشتر موارد تغییر رژیم غذایی و حتی
اضافه کردن مثلا یک هویج به تغذیه روزانه میتواند نیاز بدن به این ویتامین
را برطرف کند. البته در مناطق خشک و نیز افرادی که پوست آنها در معرض
آفتاب شدید، مواد شیمیایی، تحریکات منجر به قرمز شدن و خشکی قرار دارند به
شدت استفاده موضعی و استعمال خارجی این ویتامین برای پوست توصیه میشود.
همچنین
برای زنانی که نسبت به شفافیت و سلامتی پوست خود اهمیت قائلاند استفاده
از این ویتامین به صورت کرم در طول شب و به شدت توصیه میشود.
در مواردی
نیز کمبود مقطعی این ویتامین میتواند منجر به اختلال در بینایی به صورت
تار بینی، شب کوری، خشکی و زخم شدن قرنیه، ورم لثهها، فشار خون، بیخوابی،
سنگهای کلیوی، ورم اعصاب چشم، ورم گوش و لکههای رسوبی تیره بر روی چشم
گردد که با مصرف ویتامین A به سرعت رفع میشوند.
اما یکی از مهمترین
کاربردهای ویتامین A ترمیم زخمها است که از پماد آن به صورت موضعی برای
جلوگیری از عفونت و نیز بهبود سریعتر زخمها استفاده میکنند
ویتامین A و بدنسازی
مهمترین
عامل برای داشتن اندامی موزون و هماهنگ داشتن یک استخوانبندی محکم، قوی و
درشت است. این امر هر چند امری به ظاهر ارثی است اما تغذیه و مراقبتهای
دوران رشد نقش عمده و مؤثری در صحت این سیستم ایفا میکند.
ویتامین A
همراه با ویتامین D در استخوان سازی و استحکام این سیستم همکاری داشته و
کمبود آن در دوران رشد میتواند به معنای یک فاجعه باشد. البته در رشد و
فعالیتهای عضله سازی هم این ویتاین نقش دارد اما از آنجا که در این عملکرد
ما به میزان بسیار کمی ویتامین نیاز داریم.